Πίνακας Περιεχομένων
Τι είναι το Bitcoin
Αφού μάθουμε για το Blockchain ήρθε η ώρα να δούμε την νούμερο ένα οικονομική εφαρμογή που χτίστηκε πάνω σε αυτό, ένα ομότιμο δίκτυο που επιτρέπει online πληρωμές μέσω ενός ηλεκτρονικού χρηματικού συστήματος, οπού έχει τους miners για να επαληθεύουν τις συναλλαγές του.
Ο Satoshi που όπως είπαμε είναι ψευδώνυμο καθώς δεν ξέρουμε ούτε το φύλο ούτε τον αριθμό τον ατόμων, εφηύρε το Bitcoin ως πρώτο ψηφιακό νόμισμα το 2008 σαν ομότιμο ηλεκτρονικό σύστημα πληρωμών, για να υπάρξουν τα ψηφιακά νομίσματα χρειαζόμαστε ένα δίκτυο πληρωμών με λογαριασμούς, χρηματικά ισοζύγια και συναλλαγές, ακριβός όπως και στην παραδοσιακή οικονομία.
Το κύριο πρόβλημα όμως που έχει κάθε δίκτυο να λύσει είναι να εμποδίσουν το (double spending), να επιβεβαιώσουν δηλαδή ότι η συγκεκριμένη ποσότητα χρημάτων που χρησιμοποιείτε για να γίνει μια συγκεκριμένη συναλλαγή να πάει μόνο σε αυτή τη συναλλαγή και να μην χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα και σε άλλες πληρωμές, αυτό γίνεται συνήθως από έναν κεντρικό server, για παράδειγμα μια τράπεζα που κρατάει αρχείο όλων των συναλλαγών καθώς και το χρηματικό ισοζύγιο. Σε ένα αποκεντρωμένο δίκτυο όμως δεν υπάρχει αυτός ο server οπότε χρειαζόμαστε το ίδιο το δίκτυο να κάνει αυτή την εργασία, έτσι για να γίνει αυτό κάθε χρήστης του δικτύου θα πρέπει να έχει όλη την λίστα των συναλλαγών που έχουν πραγματοποιηθεί ώστε να ελεγχθούν αν οι μελλοντικές συναλλαγές είναι έγκυρες.
Για κάθε συναλλαγή που γίνεται πρέπει να υπάρχει η απόλυτη συμφωνία του δικτύου, έστω και μία διαφωνία κάνει όλη την συναλλαγή να ακυρώνεται. Μέχρι στιγμής κανείς δεν ήξερε πως να το κάνει αυτό μέχρι που ο Satoshi δημιούργησε το Bitcoin που είναι το κλειδί για τη λύση του προβλήματος.
Ας δούμε ένα παράδειγμα συναλλαγών στο δίκτυο, μία συναλλαγή είναι ένα αρχείο που λέει για παράδειγμα ότι ο Νίκος έδωσε ένα Bitcoin στον Γιάννη, και αυτό υπογράφεται ψηφιακά από τον Νίκο. Όταν γίνει η συναλλαγή μεταφέρεται στο δίκτυο και στέλνεται από τον έναν χρήστη στον άλλων για να επαληθευθεί, μετά από λίγο χρονικό διάστημα η συναλλαγή ολοκληρώνεται, αυτοί που μπορούν να επιβεβαιώσουν την συναλλαγή αν είναι έγκυρη και μπορεί να ανέβει στο δίκτυο είναι οι miners. Με αυτό τον τρόπο μπορεί ένα δίκτυο να λειτουργήσει ανεξάρτητα και να διατηρήσει τη νομιμότητα ολόκληρης της ιστορίας των συναλλαγών του.
Επιγραμματικά τι είναι το Bitcoin
- Είναι ένα διαδικτυακό μέσο ανταλλαγής που χρησιμοποιεί τις αρχές της κρυπτογραφίας για να πραγματοποιηθούν χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
- Βασίζεται πάνω στην τεχνολογία του Blockchain για να παραμείνει αποκεντρωμένο διαφανές και αμετάβλητο.
- Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι δεν ελέγχεται από καμιά κεντρική αρχή. Η αποκεντρωμένη φύση του Blockchain κάνει το Bitcoin θεωρητικά ανεπηρέαστo από τους συνηθισμένους τρόπους που το κράτος επεμβαίνει ή έχει τον έλεγχο της οικονομίας.
- Μπορεί να σταλθεί άμεσα μεταξύ δύο μερών με τη χρήση ιδιωτικών ή δημόσιων κλειδιών. Αυτές οι συναλλαγές μπορούν να γίνουν με ελάχιστο κόστος γλιτώνοντας τους χρήστες από το κόστος συναλλαγής των τραπεζών ή οποιοδήποτε μεσάζοντα.
Βασικά χαρακτηριστικά που έχει το Bitcoin και γενικά τα κρυπτονομίσματα
- Μη αναστρέψιμα : Μετά την επιβεβαίωση μιας συναλλαγής τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει από κανέναν, εάν κάποιος στείλει νομίσματα σε λάθος διεύθυνση, εάν χάσει τους κωδικούς από το πορτοφόλι του ή αν τα κλέψουν επειδή δεν έχει πάρει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κανείς δεν μπορεί να του τα επιστρέψει πίσω.
- Ανώνυμα: Τα νομίσματα αποστέλλονται και λαμβάνονται από μία ηλεκτρονική κρυπτογραφημένη διεύθυνση που αποτελείται από ένα άθροισμα αριθμών και χαρακτήρων, είναι αδύνατον κάποιος να βρει την πραγματική ταυτότητα ενός ατόμου μέσα από αυτές τις διευθύνσεις.
- Γρήγορα και παγκόσμια: Οι συναλλαγές γίνονται σχεδόν στιγμιαία στο δίκτυο και επιβεβαιώνονται μέσα σε λίγα λεπτά, το πού βρίσκεται κάποιος τη στιγμή της συναλλαγής δεν αποτελεί κανέναν ρόλο καθώς δεν υπάρχει διαφορά αν η συναλλαγή έχει να κάνει με κάποιον που βρίσκεται μπροστά μας ή με κάποιον που βρίσκεται οπουδήποτε στον κόσμο.
- Ασφαλές: Τα κρυπτονομίσματα αποθηκεύονται σε ένα δημόσιο κλειδί βασισμένο στις αρχές της κρυπτογραφίας, και κανείς μα κανείς δεν θα μπορέσει ποτέ να μπει στην Bitcoin διεύθυνσή ενός άλλου αν έχεις προσέξει με την ιδιωτικότητα του.
- Δεν χρειάζονται άδεια: Δεν χρειάζεται να πάρει κανείς την άδεια από κανέναν για να χρησιμοποιήσει τα κρυπτονομίσματα του, είναι ένα ανοιχτό λογισμικό που τρέχει στο διαδίκτυο και μπορεί ο οποιοσδήποτε να δέχεται ή να στέλνει στον οποιονδήποτε αρκεί να έχει την κρυπτογραφημένη δημόσια διεύθυνσή του.
Συχνές ερωτήσεις πάνω στο Bitcoin
Τι είναι αυτό που καθορίζει την τιμή του Bitcoin?
Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση πρέπει να ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι από τη στιγμή που δημιουργήθηκε ο κώδικας του Bitcoin, υπήρχαν κάποια στοιχεία μέσα σε αυτόν τα οποία από μόνα τους κάνουν την αξία του να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να υπάρξουν μόνο 21 εκατομμύρια Bitcoin οπότε έχουμε περιορισμένο αριθμό, αυτό σημαίνει ότι όσο πιο κοντά φτάνουμε στα 21 εκατομμύρια τόσο πιο πολύ θα δυσκολευόμαστε να τα βρούμε οπότε θα αυξάνεται και η αξία τους, στον κώδικα του Bitcoin υπάρχει επίσης ένα σημαντικό χαρακτηριστικό το οποίο λέγετε Halving και συμβαίνει κάθε τέσσερα χρόνια, αυτό σημαίνει ότι τα μπλοκ που επιβραβεύονται οι miners μειώνονται στο μισό και όλοι οι υπολογιστές που συμβάλλουν στη λειτουργία του δικτύου θα παίρνουν πλέον την μισή αξία σε επιβράβευση, για παράδειγμα τα 25 νομίσματα επιβράβευσης μετά το halving θα μειωθούν στα 12,5, μετά από 4 χρόνια τα 12,5 σε 6,25 και αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να δημιουργηθεί και το τελευταίο Bitcoin.
Επίσης η τιμή του Bitcoin καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση, όσο η τεχνολογία υιοθετείται και όλο και περισσότεροι χρήστες χρησιμοποιούν το δίκτυο τόσο αυξάνεται η ζήτηση οπότε αυξάνεται και τιμή, ενώ αν λιγότερα άτομα το χρησιμοποιήσουν και το ενδιαφέρον μειώνετε η τιμή του θα πέφτει σταδιακά.
Σε τι διαφέρει από τα νομίσματα που ήδη χρησιμοποιούμε?
Τα χρήματα που χρησιμοποιούμε σήμερα είναι ένα αργό απαρχαιωμένο οικονομικό σύστημα το οποίο υποφέρει από τον υπερπληθωρισμό, τα χρήματα που έχουμε κάθε χρόνο χάνουν την αξία τους και ελέγχονται από κεντρικούς οργανισμούς, ένα καλό παράδειγμα είναι όταν είχαμε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα δεν μπορούσαμε να πάρουμε τα χρήματα μας από την τράπεζα, “οπότε κατά ποσό είναι δικά μας?”.
Το Bitcoin είναι άμεσο και παγκόσμιο χωρίς κανένας να μπορεί να μας απαγορέψει τη χρήση του, κάνεις δεν μπορεί να το ελέγξει και δεν επηρεάζεται από τον πληθωρισμό, ίσα ίσα με την πάροδο του χρόνου η αξία του αυξάνετε και αυτό συμβαίνει γιατί βασίζετε πάνω σε μαθηματικά και κάνεις δεν μπορεί να την επηρεάσει ή να την αλλάξει όπως με την αξία των νομισμάτων της τρέχουσας οικονομίας.
Γιατί να εμπιστευόμαστε το Bitcoin?
Ο κώδικας του Bitcoin είναι ανοιχτός και δημόσια προσβάσιμος, αυτό σημαίνει ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί την οποιαδήποτε στιγμή να δει το πώς λειτουργεί και να ελέγξει τη νομιμότητά του, όλες οι συναλλαγές είναι ορατές και άμεσες σε έλεγχο, οι πληρωμές μπορούν να γίνουν χωρίς να χρειαστεί κάποιος μεσάζοντας και ταυτόχρονα κανείς δεν μπορεί να ελέγξει το δίκτυο, στην ουσία η εμπιστοσύνη στο Bitcoin προέρχεται από το γεγονός ότι δεν χρειάζεται καν εμπιστοσύνη.
Δεν είναι άδικο να επωφελούνται οι αρχικοί κάτοχοι του Bitcoin?
Η αλήθεια είναι ότι κανείς από τους πρώτους που το υιοθέτησαν δεν το είδαν ως μορφή επένδυσης ή πίστεψαν ότι αυτό κάποια στιγμή θα πετύχει, ήταν κατά κύριο λόγο άτομα της τεχνολογίας που τους άρεσε πολύ αυτή η νέα εφαρμογή τεχνολογίας και οικονομίας και ήθελαν να τη δοκιμάσουν οι ίδιοι, έτσι αγόρασαν τα πρώτα τους νομίσματα απλά για να δουν πως λειτουργούν οι συναλλαγές και το δίκτυο, όταν αυτό άρχισε σιγά-σιγά να κλιμακώνεται και να αυξάνεται η τιμή, τότε υπήρξαν οι πρώτοι μικροί επενδυτές που το υιοθέτησαν σαν μία μικρή δοκιμαστική επένδυση αλλά χωρίς να μπορούσε κανείς να τους εξασφαλίσει ότι αυτό θα πετύχει, ακόμα και σήμερα κάνεις δεν μπορεί με 100% βεβαιότητα να εξασφαλίσει την επιτυχία του Bitcoin.
Πολλοί από τους πρώτους επενδυτές δεν κράτησαν τα νομίσματα τους καθώς τα ανταλλάξαν, τα έχασαν ή τα πουλήσαν κατά τη διάρκεια όλων αυτόν τον ετών, ποιος περίμενε εξάλλου αυτή την αλλαγή στην τιμή, υπολογίζετε ότι το 30% τον νομισμάτων έχει χαθεί για πάντα εξαιτίας του ότι οι πρώτοι χρήστες έχουν χάσει τα κλειδιά τους, οπότε καταλήγουμε ότι είναι ελάχιστοι αυτοί που έχουν επωφεληθεί τις τεράστιες αλλαγές της τιμής και μάλλον τους αξίζει αφού κατάφεραν να είναι πρωτοπόροι και πιστοί στο Bitcoin μέχρι σήμερα.
51% επίθεση
Αυτός είναι θεωρητικά ο μόνος τρόπος για να γίνει ευάλωτο το Bitcoin και θα συμβεί εάν ένας χρήστης ή μια ομάδα χρηστών έχουν στον έλεγχο τους πάνω από το 50% του hash rate που στηρίζει τη λειτουργία του δικτύου, αυτό σημαίνει ότι μπορούν να τροποποιούν τις συναλλαγές πάνω στο δίκτυο προς το δικό τους συμφέρον και να γίνονται δεκτές από τους ίδιους. Όπως για παράδειγμα να αυξήσουν σε υπερβολικό βαθμό την επιβράβευση για το mining ή να αλλοιώσουν γενικά τις συναλλαγές, κάτι τέτοιο θα κατέστρεφε σε δευτερόλεπτα την αξία του Bitcoin αλλά πρακτικά πλέον είναι αδύνατο να γίνει. Μόλις ένα blockchain μεγαλώσει αρκετά, η πιθανότητα κάποιος να έχει στη διάθεση του αυτή την τεράστια υπολογιστική ισχύει για να παραμερίσει όλους τους άλλους συμμετέχοντες πέφτει γρήγορα σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και αν ο επιτιθέμενος καταφέρει να διαταράξει το δίκτυο, το λογισμικό και το πρωτόκολλο του Bitcoin θα τροποποιηθούν γρήγορα και θα προσαρμοστούν ως απάντηση σε αυτή την επίθεση. Αυτό θα απαιτούσε από τους κόμβους δικτύου να καταλήξουν σε συναίνεση και να συμφωνήσουν σε αυτές τις αλλαγές, αλλά αυτό θα συνέβαινε πολύ γρήγορα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το Bitcoin είναι πολύ ανθεκτικό στις επιθέσεις και θεωρείται το πιο ασφαλές και αξιόπιστο κρυπτονόμισμα που υπάρχει. Αν και είναι αρκετά δύσκολο για έναν εισβολέα να αποκτήσει περισσότερη υπολογιστική ισχύ από το υπόλοιπο δίκτυο Bitcoin, αυτό δεν είναι τόσο δύσκολο να επιτευχθεί σε μικρότερα κρυπτονομίσματα.
Είναι το Bitcoin χρήσιμο για παράνομες δραστηριότητες;
Κάτι για το οποίο έχει κατηγορηθεί πάρα πολλές φορές το Bitcoin είναι ότι χρησιμοποιείτε για εγκληματικές δραστηριότητες, αγορά ναρκωτικών, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και γενικά οποιαδήποτε παράνομη δραστηριότητα έχει να κάνει με συναλλαγές. Κατηγορείται ότι είναι πιο ελκυστικό στους εγκληματίες εξαιτίας της ιδιότητας του που επιτρέπει στις συναλλαγές να είναι μη αναστρέψιμες και ανώνυμες, αυτό βέβαια μου θυμίζει τον ίδιο πόλεμο που είχε ξεσπάσει όταν άρχισε να γίνεται ευρέως γνωστό το διαδίκτυο όπου το κατηγορούσαν σαν τον τέλειο τρόπο για να πουλήσει κάποιος ναρκωτικά, όπλα και οτιδήποτε άλλο μπορούμε να φανταστούμε, όλοι απέτρεπαν την ευρέως χρήση του και καταστροφολογούσαν εναντίον του, ας φανταστούμε τώρα πώς θα ήταν οι ζωές μας σε όλους τους τομείς χωρίς διαδίκτυο, από την εκπαίδευση και την εργασία μέχρι την διασκέδαση.
Οποιαδήποτε τεχνολογία και οτιδήποτε έρχεται στη ζωή μας έχει κάποια συγκεκριμένη χρήση, δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητα για καλό ή κακό, το θέμα είναι εμείς πώς θα το χρησιμοποιήσουμε, και συγκεκριμένα η τεχνολογία του Blockchain είναι αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία που θα αλλάξει τις ζωές μας προς το καλύτερο σε οποιονδήποτε τομέα μπορούμε να φανταστούμε.
Ας δούμε το θέμα αντικειμενικά, το Bitcoin είναι σχεδιασμένο να είναι η πιο ασφαλές μορφή χρήματος ενάντια σε πολλές μορφές οικονομικών εγκλημάτων, για παράδειγμα είναι ανέφικτο να πλαστογραφηθεί, με το Bitcoin δεν μπορείς να δώσεις μία ακάλυπτη επιταγή ή να δημιουργήσεις μία ψεύτικη πληρωμή καθώς η οποιαδήποτε συναλλαγή επαληθεύεται από ολόκληρο το δίκτυο για την εγκυρότητά της χωρίς να αφήνει περιθώρια λάθους. Επίσης η ιδιότητα του Bitcoin να τρέχει πάνω στο δίκτυο του Blockchain δημιουργεί ένα ιστορικό με αρχεία συναλλαγών τα οποία θα υπάρχουν για πάντα όσα χρόνια κι αν περάσουν, αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν κάποιος αποφασίσει να το χρησιμοποιήσει για παράνομες δραστηριότητες η συναλλαγή του αυτή θα είναι καταγεγραμμένη και ανοιχτή για οποιονδήποτε έλεγχο, οποιαδήποτε ώρα και στιγμή από τον οποιονδήποτε.
Στην πραγματικότητα αν κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει τα κρυπτονομίσματα για παράνομες δραστηριότητες μάλλον δεν είναι και ο πιο έξυπνος τρόπος μιας και τα μετρητά παραμένουν ακόμα στη νούμερο ένα θέση, κι αν θέλουμε να το αναλύσουμε λίγο περισσότερο αν όλες οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες ή οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα έτρεχε εξ ολοκλήρου πάνω στο Blockchain, δεν θα μπορούσε να κλέψει φόρους να κρύψει στοιχεία από μετόχους και γενικά να συμμετέχει σε καμία παράνομη οικονομική δραστηριότητα.