Πίνακας Περιεχομένων
Τι είναι το Blockchain?
To blockchain με απλά λόγια είναι μια σειρά από δεδομένα που αποθηκεύονται και διατηρούνται από ένα δίκτυο αποκεντρωμένων υπολογιστών χωρίς να μπορεί να τα επηρεάσει κανείς ως πρώς την ακεραιότητα τους καθώς είναι προσβασιμα σε όλους, πιο συγκεκριμένα πρόκειται για ένα αδιάφθορο ψηφιακό λογιστικό αρχείο για συναλλαγές, που μπορεί να προγραμματιστεί να καταγράφει όχι μόνο χρηματικές συναλλαγές αλλά ουσιαστικά οτιδήποτε έχει αξία και να τα διανέμει σε ένα δίκτυο ανεξάρτητων χρηστών που αποθηκεύουν και μοιράζονται πληροφορίες.
Που μπορούν να χρειαστούν οι δυνατότητες του Blockchain
Με την ιδιότητα που έχει να δημιουργεί ψηφιακές πληροφορίες οι οποίες διανέμονται αλλά δεν αντιγράφονται καθώς και να είναι δημόσια επαληθεύσιμες έθεσε τα θεμέλια για ένα νέο είδος διαδικτύου που χρησιμοποιείται σήμερα σε πολλούς κλάδους οπού επωφελούνται από τις ιδιότητες του, όπως για παράδειγμα ο κλάδος εφοδιαστικών αλυσίδων καθώς καταργεί την ανάγκη για όλους τους συμμετέχοντες να έχουν τα δικά τους αντίγραφα των πάντων, ή όπως στον κλάδο της ασφάλισης όπου το blockchain επιτρέπει σε όλους τους συμμετέχοντες να δουν τι έγινε και από ποιον, αυτό αποτρέπει την ασφαλιστική απάτη και επιταχύνει όλες τις διαδικασίες. Μπορούμε να δούμε τη χρησιμότητα του σε τραπεζικές εργασίες οπού επιτρέπει ταχύτερες και πιο αποτελεσματικές παγκόσμιες πληρωμές άμεσα χωρίς τα υψηλά τέλη και τις γραφειοκρατικές διαδικασίες του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος. Η ακόμα και στην καταμέτρηση ψήφων όπου στο συγκεκριμένο τομέα η απάτη είναι ένα παγκοσμίως διαδεδομένο ζήτημα και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πολλές χώρες εξετάζουν την εφαρμογή ενός συστήματος ψηφοφόρων βασισμένο σε blockchain, το οποίο δεν μπορεί να χειραγωγηθεί υπέρ οποιουδήποτε κόμματος για να διευκολυνθεί μια πραγματικά δημοκρατική διαδικασία. Η Blockchain τεχνολογία έχει σημαντική εφαρμογή ακόμα και στην χώρο της τέχνης όπου κάποιος καλλιτέχνης μπορεί πολύ εύκολα να αποδείξει αν είναι ο ιδιοκτήτης η δημιουργός ενός πίνακα τέχνης η ενός τραγουδιού ακόμα και μιας ταινίας όπου τα δικαιώματα της κυριότητας του δημιουργού γίνονται ξεκάθαρα και εύκολα επαληθεύσιμα.
Οι τρεις πυλώνες της Blockchain τεχνολογίας
Δεν χρειάζεται να μάθουμε τι είναι το Blockchain για να χρησιμοποιήσουμε τα κρυπτονομίσματα, παρόλα αυτά, το να γνωρίζουμε τον τρόπο λειτουργείας του θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε γιατί θεωρείται τόσο σημαντική αυτή η τεχνολογία.
Το πρώτο Blockchain δημιουργήθηκε το 2009 από ένα άτομο ή μία ομάδα ατόμων με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto με σκοπό την υλοποίηση του πρώτου ψηφιακού νομίσματος Bitcoin, από τότε μέχρι σήμερα η τεχνολογική κοινότητα έχει βρει πολλές νέες χρήσεις αυτής της καινούργιας τεχνολογίας και έχει φτιάξει πολλά blockchain που μπορεί να έχουν αρκετά διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταξύ τους, αλλά χωρίς ποτέ να χάνουν κάποιο από τα τρία βασικά χαρακτηριστικά που έχει ένα Blockchain, να παραμένει πάντα Αμετάβλητο, Αποκεντρωμένο και διαφανές.
1. Αμετάβλητο
Το αμετάβλητο σημαίνει ότι κάτι δεν μπορεί να αλλάξει από τη στιγμή που έχει δημιουργηθεί, στο blockchain αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται κατακερματισμός (Hashing). Το Hashing ή αλλιώς συνάρτηση κατακερματισμού είναι η διαδικασία εισόδου οποιουδήποτε μεγέθους πληροφοριών σε συγκεκριμένου μεγέθους έξοδο χρησιμοποιώντας μία μαθηματική συνάρτηση. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε πληροφορία όσο μεγάλη και αν είναι από μια πρόταση μέχρι ένα ολόκληρο βιβλίο μπορεί να μετατραπεί σε μία σειρά από γράμματα και αριθμούς μέσω ενός αλγόριθμου.
Κάθε φορά που κατακερματίζετε τα ίδια δεδομένα χρησιμοποιώντας τον ίδιο αλγόριθμο, θα έχετε το ίδιο αποτέλεσμα, το οποίο λειτουργεί ως ψηφιακή υπογραφή. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του κατακερματισμού είναι ότι δεν μπορεί να δημιουργηθεί αντίστροφη μηχανική, δεν μπορούμε να πάρουμε το αποτέλεσμα ενός κατακερματισμού και να βρούμε τις αρχικές πληροφορίες που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή του.
Το Blockchain δεν έχει κόστος συναλλαγής (έχει κόστος υποδομής αλλά όχι συναλλαγής), είναι μια σειρά από μπλοκ (κύβους) που είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους το ένα μετά το άλλο σαν μια τεράστια αλυσίδα που συνεχώς μεγαλώνει, Κάθε μπλοκ που δημιουργείται συνδέεται κρυπτογραφικά με το επόμενο και αυτό γίνεται συνέχεια μέχρι που δημιουργείται ολόκληρη η ιστορία της αλυσίδας, ο κατακερματισμός εδώ παράγεται χρησιμοποιώντας τόσο τις πληροφορίες από το μπλοκ που χρησιμοποιείται αυτήν τη στιγμή όσο και το προηγούμενο μπλοκ δημιουργώντας έτσι την αλυσίδα. Aν κάποιος προσπαθήσει να αλλάξει τα δεδομένα εστω και σε ένα μπλοκ αλλάζει ταυτοχρονα όλα τα αποτελεσματα των κατακερματισμών καθιστώντας τα δεδομένα σε όλα τα άλλα μπλοκ άχρηστα. Εφόσον οι κατακερματισμοί δεν είναι πλέον έγκυροι, το blockchain απορρίπτει την επιχειρούμενη αλλαγή.
2. Αποκέντρωση
Το μεγαλύτερο χαρακτηριστικό ενός Blockchain είναι η αφαίρεση της κεντρικής αρχής από την κεντρική δομή του (αποκέντρωση), όλα τα παραδοσιακά κεντρικά συστήματα που μας εξυπηρετούν μέχρι σήμερα έχουν πολλά τρωτά σημεία, επειδή είναι κεντρικά όλα τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ένα σημείο οπού αυτό τα καθιστά εύκολο στόχο για κακόβουλες επιθέσεις διαρροές ή αλλοιώσεις τον δεδομένων, για να αποφευχθεί αυτό το blockchain χρησιμοποιεί ένα δίκτυο ομότιμων όπου είναι ένα από τα κλειδιά της τεχνολογίας του καθώς και μία τεράστια βελτίωση στο πώς αποθηκεύουμε τα δεδομένα. Είναι άμεσα διαθέσιμα για το κοινό και ένα άτομο μπορεί να έχει άμεση αλληλεπίδραση με ένα άλλο χωρίς ενδιάμεσο, επίσης ο κώδικας μπορεί να τροποποιηθεί και να βελτιωθεί από οποιοδήποτε άτομο με γνώσεις προγραμματισμού. Το δίκτυο αποτελείτε από μία ομάδα συσκευών που ανταλλάσσουν πληροφορίες, οι οποίες μπορούν να είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους τοπικά, με καλώδιο ή ασύρματα στο ίντερνετ.
Έτσι τα δεδομένα αντί να υπάρχουν συγκεντρωμένα μόνο σε μια μεριά υπάρχουν αντίγραφα τους παντού σε όλο το δίκτυο, βέβαια για να ανέβουν δεδομένα στην ιστορία του blockchain πρέπει να υπάρχει μια ομοφωνία από τους ομότιμους χρήστες και για να επιτευχθεί αυτό υπάρχουν κάποια πρωτόκολλα που εξασφαλίζουν με συγκεκριμένο τρόπο την κοινή αυτή αποδοχή του δικτύου. Υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί συναίνεσης σε ένα δίκτυο με τους πιο γνωστούς να είναι το Proof of Work (PoW) το οποίο είναι ο πυρήνας της λειτουργίας του Bitcoin, και το proof of stake(PoS) που χρησιμοποιείτε από τα περισσότερα blockchain όπως του Ethereum.
3. Διαφάνεια
Τρίτο και όχι λιγότερο σημαντικό χαρακτηριστικό σε ένα Blockchain είναι η διαφάνεια, ενώ η ταυτότητα ενός ατόμου κρύβεται πίσω από μία σύνθετη κρυπτογραφία, εκπροσωπείται μόνο από τη δημόσια διεύθυνσή του, αυτό γίνετε μέσο αποκεντρωμένων πορτοφολιών όπου οι χρήστες έχουν την κατοχή στα ιδιωτικά κλειδιά τους. Έτσι μέσω των λεγόμενων block explorers εξακολουθούμε να μπορούμε να δούμε όλες τις συναλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί χωρίς να ξέρουμε την πραγματική ταυτότητα ενος ατόμου.
Είδη διαφορετικών blockchain
Public blockchain: Τα δημόσια blockchain όπως είναι το bitcoin έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι πλήρως αποκεντρωμένα, χωρίς κανένα άτομο ή οργανισμό να ελέγχει τις συναλλαγές που καταγράφονται στο blockchain ή τη σειρά με την οποία υποβάλλονται σε επεξεργασία. Είναι ανθεκτικά στη λογοκρισία καθώς είναι ανοιχτά στον οποιονδήποτε να συμμετέχει ανεξαρτήτου περιοχής και εθνικότητας, και συνήθως έχουν κάποιο κρυπτονόμισμα σχεδιασμένο να επιβραβεύει τους συμμετέχοντες του δικτύου.
Private blockchains: Σε αυτού του είδους τα blockchain όπως είναι το Hyperledger οι συμμετέχοντες χρειάζονται συγκατάθεση για να συμμετάσχουν στα δίκτυα και οι συναλλαγές είναι διαθέσιμες μόνο μεταξύ των συμμετεχόντων του δικτύου, θυμίζουν συγκεντρωτικά μοντέλα και όχι αποκεντρωμένα όπως τα δημοσία blockchain.
Hybrid blockchains: Συνδυάζουν τα οφέλη ιδιωτικού απορρήτου ενός εξουσιοδοτημένου και ιδιωτικού blockchain με τα οφέλη ασφάλειας και διαφάνειας ενός δημόσιου blockchain. Αυτό δίνει στις επιχειρήσεις σημαντική ευελιξία να επιλέγουν ποια δεδομένα θέλουν να κάνουν δημόσια και διαφανή και ποια δεδομένα θέλουν να διατηρήσουν ιδιωτικά.
Και οι τρεις τύποι blockchain χρησιμοποιούν τις μεθόδους της κρυπτογραφίας για να επιτρέπουν στους συμμετέχοντες οποιουδήποτε δικτύου να μπορούν να διαχειρίζονται το αρχείο με έναν ασφαλή τρόπο χωρίς να χρειάζεται κάποια κεντρική αρχή.
Πώς λειτουργεί μια συναλλαγή στο Blockchain;
Η κατανόηση των τριών βασικών πυλώνων του blockchain βοηθά στην κατανόηση του πώς λειτουργεί η τεχνολογία. Έτσι αν για παράδειγμα κάνουμε μια συναλλαγή σε ένα Blockchain αυτό που θα ακολουθήσει είναι το εξής:
- Δημιουργείτε η συναλλαγή που λέει τι στέλνουμε σε ποιον και σε ποια ποσότητα.
- Πληρώνουμε ένα μικρό τέλος συναλλαγής σε αυτούς που επαληθεύουν την ομοφωνία στο δίκτυο και περνούν για πάντα τα δεδομένα στην ιστορία του Blockchain.
- Το μπλοκ της συναλλαγής ανεβαίνει στο Blockchain και η συναλλαγή ολοκληρώνετε.
Επίλογος
Το blockchain έχει μπει ριζικά στη ζωή μας, ακόμα κι αν εμείς δεν γνωρίζουμε την ύπαρξή του αυτή τη στιγμή εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ασχολούνται με αυτή την τεχνολογία και προσπαθούν να βρουν εκατομμύρια εφαρμογές που μπορεί να έχει στην καθημερινότητά μας, όχι μόνο οικονομικά αλλά σε όλους τους τομείς. Ακόμα και αυτοί που ασχολούνται με το blockchain από την ώρα που δημιουργήθηκε κανείς δεν μπορεί να πει τι είναι με ακρίβεια ή να περιγράψει τις δυνατότητές του οι οποίες είναι απεριόριστες. Το πρόβλημα με αυτή την τεχνολογία είναι ότι τη μία μέρα δεν υπήρχε και την άλλη μέρα βρήκαμε μία τεχνολογία στην τελική της μορφή, κανείς δεν είχε το χρόνο να το δει αυτό να εξελίσσεται να το κατανοήσει και να μπορεί να το εξηγήσει, δεν μπήκε σταδιακά στη ζωή μας για να το γνωρίσουμε αλλά ήρθε κάτι στιγμιαία και ολοκληρωμένο, είναι σαν να πάρουμε έναν άνθρωπο από το μεσαίωνα και να του δείξουμε το Μετρό, όταν τον στείλουμε πίσω στην εποχή του και του ζητήσουμε να περιγράψεις τι είδε δεν θα ξέρει τι να πει θα μιλάει για ένα σιδερένιο φίδι το οποίο σέρνεται με τεράστια ταχύτητα στο έδαφος και κάνει έναν εκκωφαντικό θόρυβο, ενώ αν ο άνθρωπος αυτός περάσει τα στάδια του τροχού του ηλεκτρισμού των αυτοκινήτων των ατμομηχανών θα του είναι πολύ πιο εύκολο να κατανοήσει τι είναι αυτό που είδε. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ενημερωνόμαστε για το πώς μπορεί να μας βοηθήσει αυτή η τεχνολογία και να περιμένουμε να δούμε την απίστευτη εξέλιξη της.